Tikkertje en een aanspreekcultuur

Ik was laatst als coach aan de slag met een team dat de teamcultuur wilde versterken. We werkten aan de hand van een agile benadering. Teamleden bedachten in tweetallen concrete acties die zij in wilde gaan zetten om de samenwerking en de werksfeer te verbeteren. Die ideeën plakten we in het vak TO DO op het agile werkbord. Vervolgens kozen de teamleden een concrete actie uit en gingen daarmee aan de slag.  Eén van de geeltjes in het vak TO DO bleef daar echter hangen. Op het geeltje stond ‘verbeteren aanspreekcultuur’.  Ik vroeg de groep waarom niemand met het bewuste geeltje aan de slag wilde. Het antwoord was: “We weten niet hoe we dat dan aan zouden moeten pakken”. Op mijn vraag wie van de teamleden het een belangrijk verbeterpunt vond en wie er wel mee aan de slag zou willen, gingen er aardig wat handen de lucht in.

Dit fenomeen maak ik vaak mee bij het trainen van groepen mensen. Veel teams vinden het moeilijk om elkaar aan te spreken op het nakomen van gemaakte afspraken. Daarbij rees bij mij de vraag wat het nu zo moeilijk maakt om elkaar onderling te corrigeren op gedrag. Ik ben dus maar eens op onderzoek uit gegaan. Hieruit bleek mij dat het in de kern op drie punten neerkomt.

• Het aanspreken van collega’s wordt opgepakt als persoonlijke kritiek. Die kritiek wordt dus niet ervaren als functioneel maar als persoonlijk. ‘Pietje heeft het op mij gemunt.’ Medewerkers ervaren dat als een risico op een persoonlijk conflict met een collega.
• Elkaar aanspreken is vaak een individuele actie. Vrijwel altijd is het één collega die er iets van zegt. De anderen zwijgen en gedogen dus elkaars gedrag waardoor de medewerker die zijn/haar collega’s wel aanspreekt alleen komt te staan.
• Veel medewerkers weten niet goed hoe ze elkaar aan moeten spreken op gedrag. Zij missen de juiste gesprekstechniek. Dit maakt hen onzeker waardoor zij de confrontatie uit de weg gaan.

Op basis van deze uitkomsten ontwikkelde ik een methode die de aanspreekcultuur binnen een team kan versterken. Het uitgangspunt daarbij was dat de methodiek simpel en direct toepasbaar moest zijn. Hoe maken we het elkaar aanspreken functioneel, collectief en eenvoudig toepasbaar?

Ik heb er een manier voor gevonden en heb die inmiddels in de praktijk uit geprobeerd. Een methode die gebaseerd is op het kinderspel tikkertje en ‘aanvragen’ in plaats van ‘aanspreken’. En het werkt. Binnen twee weken spreken collega’s elkaar aan op hun gedrag over de door het team zelf geformuleerde grootste ergernis.

Nieuwsgierig geworden? Neem dan maar even contact op via info@janssencoacht.nl